Gepubliceerd op,19/07/2024

Waarom inclusief onderwijs de belangrijkste stap naar een inclusieve samenleving is?

Femke Houbrechts (Konekt en lid van het kernteam Onwijs Onderwijs) legt uit hoe het advies Inclusief Onderwijs échte verandering inluidt.

Waar leren we wat er belangrijk is in een samenleving?

Het advies stelt een plan van 15 jaar voor met 3 fases.

Inclusief onderwijs moet de dagelijkse realiteit worden tegen 2040. Dat is het advies van de Commissie Inclusief Onderwijs. Ik was erbij op de voorstelling van het advies, en ik onthoud vooral deze veranderingen:

De achilleshiel in het voorgaande m-decreet en leersteundecreet waren maatregelen geënt op een systeem dat inherent exclusief is: buitengewoon en gewoon onderwijs bleven naast elkaar bestaan, en dat is een gesegregeerd systeem. Het advies doet een voorstel om het hele onderwijssysteem te veranderen: zowel het buitengewoon als het gewoon onderwijs. Beiden worden één inclusief schoolsysteem. Het is tijd om de koterijen aan ons onderwijshuis af te breken en te gaan voor een nieuwbouw.

We gaan niet over één nacht ijs. Het advies stelt een plan van 15 jaar voor met drie fases. Hierdoor is het realistisch in de tijd die er nodig is om het bestaand onderwijssysteem om te vormen.

Het plan heeft aandacht voor de professionalisering van de leerkrachten en het onderwijspersoneel. De leerkracht is hier één van de pilaren van ons onderwijs. In dit plan erkennen we leerkrachten opnieuw in hun bekwaamheid en in het gevoel dat er geen expert nodig is om voor een kind met een verhoogde ondersteuningsnood onderwijs te voorzien. Leerkrachten kunnen rekenen op professionalisering en hulp vanuit een multidisciplinair team.

Multidisciplinaire teams in scholen die oog hebben voor de holistische ontwikkeling van kinderen en leerlingen. Die teams zorgen ervoor dat kinderen met meer ondersteuningsnoden samen kunnen leren met kinderen uit hun buurt (met of zonder beperking).

Vandaag gaat er 110 miljoen euro naar busvervoer. Het busvervoer van leerlingen in het buitengewoon onderwijs kost meer dan het onderwijs aan die leerlingen kost. Het voorstel in het advies zou ervoor zorgen dat elke leerling onderwijs kan volgen in zijn eigen buurt, in zijn eigen gemeenschap, zonder uren op vervoer te zitten.

Het advies komt tegemoet aan de rechten van de mens. In België gaat 6% van de leerlingen naar het buitengewoon onderwijs. Dit is ver boven het Europees gemiddelde van 2%. We doen het dus - als welvarend land - bijzonder slecht. Vlaanderen schendt op dit moment hiermee de rechten van het kind.

Inclusief onderwijs als belangrijke, waarschijnlijk de belangrijkste stap, naar een inclusieve samenleving. Want waar leren we wat er belangrijk is in een samenleving?