Maar die wereld is voortdurend in verandering. Zo is de laatste decennia de diversiteit in de samenleving toegenomen en in samenstelling gewijzigd. Dit wordt omschreven als ‘superdiversiteit’. Meer mensen met verschillende achtergronden stromen toe maar blijven niet noodzakelijk, ze zijn onderweg of worden doorgestuurd. In een grootstedelijke context is er een meerderheid aan minderheidsgroepen. In de klas komt dit tot uiting in meer leerlingen met verschillende culturele, talige en economische achtergronden. 

Ook het aantal diagnoses bij jonge kinderen neemt overhands toe. Het aantal leerlingen in de klas met ondersteuningsbehoeften is niet meer op één hand te tellen. En dan kunnen leerlingen die voorheen vanzelfsprekend in een apart onderwijs terechtkwamen, nu ook naar school in het gewoon onderwijs met aanpassingen en/of een aangepast curriculum. Al dit en nog veel meer, zetten het onderwijs en hoe wij het concept school hebben gebouwd en bedacht, onder druk. Scholen zijn hier niet op gemaakt noch aangepast. De curricula en leermaterialen weerspiegelen amper de hedendaagse realiteit, leerkrachten zijn te weinig opgeleid en de structuur van de schoolweek of uurrooster laten weinig professionalisering en samenwerking toe. Het concept school in België/Vlaanderen is nog te veel gebaseerd op het homogeen en industrieel denken uit de vroege 20ste eeuw.

Hoewel scholen autonoom zijn in hoe zo ze zich organiseren, heeft het Vlaamse onderwijs zich ontwikkeld en afgestemd op een homogene gemiddelde groep. Wie niet past valt uit of wordt doorverwezen. Vandaag zijn heterogeniteit en diversiteit de norm; het antwoord hierop is inclusief onderwijs. 

Het vertrekpunt van inclusief onderwijs als schoolontwikkeling is

“Hoe brengen we ‘dé diversiteit aan leerlingen (ongeacht) tot leren in de nabije school?”

Daartoe dienen we het ‘concept school’ verder te ontwikkelen. 

• Hoe maken we als school en via onderwijs duidelijk dat iedereen welkom is en diversiteit wordt gewaardeerd?
• Welke ‘school’ heeft deze diversiteit aan leerlingen nodig om tot leren te komen?
• Hoe organiseren we de school zodat dit voor leerkrachten en leerlingen mogelijk is?
• Welke professionalisering, samenwerking is dan nodig?
• Welke leermaterialen en hulpmiddelen moeten er zijn?
• Hoe leren we van de diversiteit en hoe maakt dat ons onderwijs sterker?
• ...

Dit alles heeft een impact op de aangeboden leerstof, het lessenrooster, de lesactiviteiten, het klasmanagement, de schoolorganisatie, en zelfs hoe een lesdag of schooljaar er uit kan zien. Een school staat ook niet los van de samenleving: 

Wat is dan de rol van jouw school en het onderwijs in de ontwikkeling van een meer inclusieve buurt, regio en samenleving?