Voor welke waarden staan we als school? Welke waarden presenteren we met onze schoolvisie? Welke voegen we toe als leerkracht? Hoe die worden door-, en beleefd, hoe ze zichtbaar of voelbaar zijn dat bepaalt de schoolcultuur (ook wel schoolklimaat genoemd). Het is wat mensen voelen als ze door de schoolpoort stappen, wat doorsijpelt in alle activiteiten van de school en in de klas. Het voedt het schoolbeleid en wordt erdoor gefaciliteerd, het krijgt vorm door en met het schoolteam. De schoolcultuur wordt bepaald door hoe die waarden worden omgezet in acties.

• Welke waarden vindt de school belangrijk? 
• Welke waarden vind je als leerkracht belangrijk?
• Hoe worden die omgezet in acties? 
• Hoe is dat vervat in de leeractiviteiten en daarbuiten?
• Is het voor personeel, leerlingen en ouders duidelijk dat die acties bijdragen tot die specifieke waarden?

The big five

De basis van een inclusieve school is een inclusieve schoolcultuur. Het is daar waar inclusieve waarden worden omgezet in acties die ertoe bijdragen dat iedereen er tot leren en participeren komt. Inclusieve waarden zijn niet zo speciaal of uitzonderlijk, maar samen versterken ze elkaar. Er zijn verschillende waarden nodig om tot een inclusieve schoolontwikkeling te komen, maar volgende vijf dragen meer dan andere bij tot het realiseren van inclusieve schoolstructuren, procedures en activiteiten: 

1. Gelijkwaardigheid
2. Respect voor (mensen)rechten
3. Participatie
4. Gemeenschap
5. Duurzaamheid

Daarnaast kunnen we in functie van onderwijs en menswording nog heel wat andere waarden toevoegen. Wat zou onderwijs zijn zonder vertrouwen, eerlijkheid, moed, vreugde, liefde of schoonheid? Hoewel ze mee de schoolcultuur bepalen zeggen deze misschien iets meer over relaties en zingeving dan over schoolstructuren. We komen hier zeker op terug in volgende nieuwsbrieven maar laten we beginnen bij het begin.

--> Welke huidige waarden in de school dragen bij tot een inclusieve school- of klascultuur? 

--> Ontbreken er inclusieve waarden die kunnen bijdragen tot een meer inclusieve schoolcultuur? Waarom?

Gelijkwaardigheid

Dus niet gelijk behandelen maar gelijkwaardig behandelen. Iedereen gelijk behandelen resulteert vaak in ongelijke behandeling van sommigen. Gelijkwaardigheid komt tot uiting in hoe kinderen, jongeren en volwassenen zich in de school gedragen tegenover elkaar. Hoe worden door het groeperen van leerlingen, door het toekennen van verantwoordelijkheden of privileges, ... machtsrelaties geïnstalleerd of in standgehouden, ongelijkheidsmechanismen eerder bestendigd dan weggewerkt? Hoe kijkt de school aan tegen ongelijkheid? Hoe worden leerlingen hierbij betrokken?

--> Hoe wordt gelijkwaardigheid als waarde zichtbaar binnen schoolstructuren en activiteiten?